Ja, wij hebben een webshop 😉.

Ben je op zoek naar juridisch advies of het betere maatwerk voor je contracten of policies? Check ons aanbod!

12/09/2018

Stakingsvordering wegens oneerlijke marktpraktijken of misbruik van machtspositie niet van toepassing bij contractuele geschillen

Leesduur: 5 minuten

Reisbureaus en touroperators die samenwerken kennen soms ook geschillen.De wet voorziet bescherming tegen allerhande misbruiken, ook wat de reissector betreft. De wettelijke beschermingsmaatregelen zijn evenwel niet altijd in elke situatie van toepassing. In een recent arrest zet het Hof van Beroep van Gent uiteen wanneer de wetgeving inzake oneerlijke marktpraktijken of misbruik van machtspositie niet ingeroepen kan worden door een reisbureau.

 

Feiten

Een reisbureau en een touroperator sluiten een samenwerkingsovereenkomst. Hierin wordt o.a. bepaald dat het reisbureau een bepaalde omzet dient te halen. Wanneer bijkt dat deze omzet voor een bepaald jaar niet wordt behaald, zegt de touroperator de overeenkomst met onmiddellijke ingang op.

Het reisbureau was het hier niet mee eens en stelde een vordering is wegens inzake oneerlijke marktpraktijken en misbruik van machtspositie

 

Reglementering

Wanneer een reisbureau, touroperator of een onderneming in het algemeen, geconfronteerd wordt met een andere onderneming die misbruik maakt van haar machtspositie (op de Belgische markt of op een wezenlijk deel daarvan), dan kan aan de rechtbank worden gevraagd om die gedraging te laten ophouden (te staken).

Dit misbruik van machtspositie kan bestaan in :

1° het rechtstreeks of zijdelings opleggen van onbillijke aan- of verkoopprijzen of van andere onbillijke contractuele voorwaarden;

2° het beperken van de productie, de afzet of de technische ontwikkeling ten nadele van de verbruikers;

3° het toepassen ten opzichte van handelspartners van ongelijke voorwaarden bij gelijkwaardige prestaties, hun daarmede nadeel berokkenend bij de mededinging;

4° het feit dat het sluiten van overeenkomsten afhankelijk wordt gesteld van het aanvaarden door de handelspartners van bijkomende prestaties, welke naar hun aard of volgens het handelsgebruik geen verband houden met het onderwerp van deze overeenkomsten

Hetzelfde geldt wanneer een onderneming gedragingen stelt die strijdig zijn met de eerlijke marktpraktijken waardoor beroepsbelangen geschaad (kunnen) worden. Het begrip ‘eerlijke marktpraktijken’ is ruim en in elk indiviueel geval zal afgetoetst dienen te worden of er een inbreuk is of niet.

 

Voorbeelden uit de rechtspraktijk:

-Ongenuanceerd taalgebruik in een nieuwsbrief van een beroepsvereniging voor reisbureaus aan het adres van een reisorganisator, waarbij deze in een slecht daglicht wordt gesteld.

-Het (mede) opzetten van een distributiesysteem voor diensten van reisbemiddeling via onafhankelijke verkooppunten die niet beschikken over de bij het reisbureaudecreet vereiste vergunning. Dit kan immers de beroepsbelangen van de andere gevestigde reisbureaus schaden, gezien deze laatsten onderworpen zijn aan een aantal voorwaarden en garantieverplichtingen, waaraan de gewraakte doorverkopers niet moeten voldoen en waardoor ze goedkoper kunnen werken.

-De inschrijving in de KBO onder de Nacebel-codes voor de activiteiten van “reisbureaus” en “reisorganisatoren” terwijl men niet voldoet aan de vereisten van art. 36 en 37 van de wet van 16 februari 1994 tot regeling van het contract tot reisorganisatie en reisbemiddeling (de vereiste van een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid en financieel onvermogen), is een misleidende handelspraktijk

De benadeelde onderneming heeft dus de mogelijkheid met haar klacht naar de rechtbank te stappen om bepaalde daden te laten stoppen.

Maar…. In de besproken procedure vorderde het reisbureau de verdere uitvoering van de overeenkomst door zich te beroepen het misbruik van machtspositie en het schaden van de beroepsbelangen van haar onderneming. Op deze manier trachtte het reisbureau de houding van de touroperator te laten ophouden. Deze stakingsvordering werd door door het Hof van Beroep niet toegekend.

Het Hof heeft daarbij geen onderzoek gedaan naar de gepleegde feiten. Zij heeft niet beoordeeld of de houding van de touroperator al dan niet laakbaar was noch of zij misbruik maakte van een machtspositie of dat zij beroepsbelangen heeft geschaad.

Het Hof stelt dat – en zij verwijst daarvoor naar de voorbereidende werken van de wet en naar rechtsleer – dat de bovenvermelde beschermingsmaatregelen evenwel gelden enkel wanneer tussen de partijen geen vordering wordt gesteld op basis van een contract tussen partijen.

Aangezien het reisbureau nu net wel de verdere naleving van de bestaande overeenkomst vordert, kan zij zich niet op deze wetgeving beroepen om de bewuste gedraging te laten ophouden. De stakingsrechter kan dus geen contractuele vordering beoordelen..

 

Ingewikkeld juridisch onderscheid

Bij het instellen van een vordering van staking tegen een andere onderneming omdat deze handelspraktijken stelt die strijdig zijn met eerlijke concurrentie, eerlijke marktprijken e.d., stelt men eigenlijk een vordering in omdat de andere onderneming zich niet gedraagt als een normaal zorgvuldige onderneming in het handelsleven. Men handelt niet correct. Dit handelen heeft in weze geen uitstaans met de overeenkomst die men met die onderneming sloot (wat een contractuele aansprakelijkheid zou betreffen). Het handelen is wel een inbreuk op de algemene zorgvuldigheidsnorm – men mag zich nu eenmaal niet op die wijze gedragen – zodat het een inbreuk op de buitencontractuele aansprakelijkheid betreft.

Het is in België vaststaande rechtspraak dat ingeval men schade lijdt bij contractuele afspraken, men zich niet mag beroepen op de wetgeving inzake buitencontractuele schade (zoals bv. het zich niet zorgvuldig gedragen,..). Deze samenloop wordt niet aanvaard (tenzij de verweten fout een tekortkoming uitmaakt van de algemene zorgvuldigheidsnorm en de fout een andere dan aan de slechte uitvoering van de overeenkomst te wijten schade heeft veroorzaakt).

Het reisbureau kon zich dan ook enkel beroepen op de bepalingen die in de overeenkomst werden opgenomen.

 

Te onthouden

Geconfronteerd met handelingen van een onderneming waarbij uw eigen onderneming schade lijdt en waarbij misbruik wordt gemaakt van een machtspositie of een inbreuk op de eerlijke marktpraktijken (dit kan ruim zijn), kan u naar de stakingsrechter gaan om deze handelingen te laten stopzetten.

Dit gaat evenwel niet wanneer u met de betreffende onderneming verbonden bent met middels een overeenkomst en u hierbij de naleving van de overeenkomst vordert (of andere vorderingen instelt op basis van het contract; behoudens de uitzondering van samenloop). Let wel: dit betekent niet dat geen schadevergoeding kan worden gevraagd voor de gewone rechtbank. Enkel de eis tot het ophouden van de bewuste handelswijze is dan niet mogelijk.

U kan inzake dit artikel, vragen over misbruiken en al dan niet eerlijke marktpraktijken, het opstellen van overeenkomsten of over reisrecht in het algemeen, steeds contact opnemen via bart@siriuslegal.be.

Over de auteur

Bart
Van den Brande

Ik ben de oprichter en Managing Partner van Sirius Legal.  In 2010 besloot ik de Brusselse advocatenwereld achter me te laten om op een and...


Cybercrime

Ben je slachtoffer geworden van cybercriminaliteit? Leg je er niet bij neer, maar ga samen met ons op zoek naar bewijzen en aanwijzingen en of het haalbaar is om een strafklacht neer te leggen.


Oneerlijke marktpraktijken

Neemt jouw concurrent het niet zo nauw met de wet? Verlies je business door oneerlijke praktijken van je concurrent? Blijf niet bij de pakken zitten, check met ons hoe je snel en krachtig kan optreden.  


Laster en eerroof

Lastercampagnes en valse reviews kunnen je online reputatie enorm schaden. Laat niet over je heen lopen en haal onze expertise in huis om krachtdadig te kunnen optreden. 


Kansspelen

Je kan bij ons terecht voor al je juridische vragen over kansspelen, gokken, weddenschappen, loterijen, poker, etc. Dit zowel in de echte wereld, op het internet en op alle mobiele applicaties.


Reisrecht

Ben je tour operator, verhuurder van accomodatie, of luchtvaartmaatschappij, wij geven antwoord op al je reisvragen. Ook als consument kan je bij ons terecht.