Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft recent een belangrijk arrest gewezen inzake de verwerking van persoonsgegevens voor gepersonaliseerde communicatie. In deze zaak, die werd aangespannen door de Franse vereniging Mousse tegen de spoorwegmaatschappij SNCF, oordeelde het Hof dat het systematisch verzamelen van de titel (“meneer” of “mevrouw”) van klanten bij de online aankoop van tickets niet is toegestaan.
Wat is er precies gebeurd?
De Franse spoorwegmaatschappij SNCF verplichtte haar klanten om hun titel (“meneer” of “mevrouw”) te vermelden bij de online aankoop van tickets. De vereniging Mousse diende een klacht in bij de Franse gegevensbeschermingsautoriteit (CNIL), omdat zij van mening was dat deze praktijk in strijd is met de GDPR, met name met het principe van dataminimalisatie. De CNIL verwierp de klacht, maar Mousse stapte naar de Raad van State, die vervolgens prejudiciële vragen stelde aan het Hof van Justitie.
Het oordeel van het Hof
Het Hof van Justitie oordeelde dat de SNCF de titel van haar klanten niet mag verzamelen, omdat dit niet noodzakelijk is voor de uitvoering van de vervoersovereenkomst. Het Hof benadrukte dat de GDPR een uitputtende lijst bevat van de gevallen waarin de verwerking van persoonsgegevens rechtmatig is, zoals wanneer het noodzakelijk is voor de uitvoering van een overeenkomst of voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke.
In dit geval oordeelde het Hof dat de personalisatie van commerciële communicatie op basis van de titel van de klant niet objectief noodzakelijk is voor de uitvoering van de vervoersovereenkomst. De spoorwegmaatschappij zou ook kunnen kiezen voor generieke, inclusieve uitdrukkingen in haar communicatie.
Implicaties voor marketeers
Dit arrest heeft belangrijke implicaties voor marketeers en iedereen die gepersonaliseerde communicatie wil voeren met klanten. Het is niet langer toegestaan om systematisch de titel of het geslacht van klanten te verzamelen, tenzij dit strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van de overeenkomst.
Wanneer mag je het geslacht wel nog verzamelen?
Er zijn nog steeds situaties waarin het verzamelen en verwerken van het geslacht of de aanspreektitel is toegestaan:
- Toestemming (consent): Als de klant expliciet toestemming geeft voor de verwerking van zijn of haar geslacht voor gepersonaliseerde communicatie, is dit toegestaan.
- Gerechtvaardigd belang: Het kan ook toegestaan zijn op basis van het gerechtvaardigd belang van de organisatie, mits aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- De data subjects zijn correct geïnformeerd over het gerechtvaardigd belang.
- De verwerking is noodzakelijk voor het bereiken van het gerechtvaardigd belang.
- De belangen van de data subjects worden niet geschaad.
- De driestappentoets is uitgevoerd.
Nog enkele tips:
- Verzamel enkel de gegevens die strikt noodzakelijk zijn.
- Informeer je klanten duidelijk over de verwerking van hun persoonsgegevens.
- Geef klanten de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de verwerking van hun gegevens.
- Overweeg alternatieven voor gepersonaliseerde communicatie, zoals het gebruik van genderneutrale taal.
Kort samengevat
Het arrest van het Hof van Justitie is een belangrijke verduidelijking van de regels voor gepersonaliseerde communicatie. Marketeers moeten zorgvuldig nagaan of het verzamelen van de titel of het geslacht van klanten wel echt noodzakelijk is en voldoet aan de GDPR.
Vragen over gepersonaliseerde communicatie of over GDPR in het algemeen?
Ons team staat graag voor je klaar. Boek via de link hiernaast een vrijblijvend kennismakingsgesprek in.