Hoe vermijd je juridische problemen met NFT’s en crypto’s?

Tienduizenden euro’s worden er de voorbije maanden betaald voor de digitale incorporatie in een NFT, van het eerste optreden van een popgroep of de overwinning van een wielrenner in een wielerwedstrijd. Als jurist kijken we daar toch met heel wat verbazing naar, omdat zich een aantal vragen stellen. Juridisch gezien rond het gebruik van die NFT’s. 

De eerste belangrijke bedenking die ik daarbij heb, is dat hier duidelijk sprake is van een hype waarbij gekke bedragen betaald worden. Ik zie soms een soort van Pokémon hype die gedigitaliseerd is, als je het mij vraagt waarbij de vraag is: de bedragen die je vandaag investeert, de tienduizenden euro’s die vandaag betaald worden, wat die binnen een jaar of binnen twee of drie jaar nog waard gaan zijn? Dus dat is een economische waarschuwing. Misschien van mijn kant, dat is geen juridische waarschuwing. Maar als jurist zie ik een aantal dingen die toch belangrijk zijn om te weten. 

1. Als je een NFT koopt, dan moet je weten dat je weinig juridische omkadering hebt van wat je nu eigenlijk koopt. Als je een auto koopt, dan krijg je de eigendom op een fysiek goed. Dan weet je wat je gekocht hebt. Je hebt een eigendomsbewijs en je hebt een tastbare eigendom in handen gekregen. Bij NFT’s is dat niet het geval. Je koopt geen kunstwerk, je koopt niet de overwinning van Wout van Aert in Milaan, San Remo. Je koopt een bestandje dat de herinnering daarvan incorporeert eigenlijk. Een herinnering is niet tastbaar, is niet verhandelbaar in principe. Je kan daar geen eigenaar van zijn. Je kan wel eigenaar zijn van het bestandje op zich, maar dat bestandje, dat zit niet bij jou. Dat zit ergens in de blockchain opgeslagen. Dat heb je zelfs niet in handen in veel gevallen. Dus wat heb ik gekocht? Is een eerste belangrijke vraag, waar vandaag nog niet echt een antwoord op lijkt te zijn. 
2. Een tweede belangrijke vaststelling is dat als je NFT’s gaat aankopen en verkopen dat je vaak gebonden bent aan beursplatformen, platform websites waar die dingen verhandeld kunnen worden. In heel veel gevallen zijn NFT’s echt één op één gebonden aan een bepaald platform. Als dat platform verdwijnt, en we zien de eerste verhalen daarover opduiken intussen, dan is de vaststelling dat je in heel veel gevallen je NFT niet zomaar kan verhandelen op andere plaatsen. Die is digitaal gebonden aan dat bepaalde platform. En dan zit je met iets wat onverhandelbaar wordt en dan heb je tienduizenden euro’s betaald aan een NFT, die je achteraf heel moeilijk gaat kunnen recupereren. Dat is een waarschuwing. Dat is niet overal het geval. Trouwens, wat is een waarschuwing waar je rekening mee moet houden. Let op met de keuze van de technologie die je gebruikt om in NFT’s te gaan aanbieden aankopen of verkopen. 

3. En dan een derde vaststelling voor de mensen die dachten dat ze NFT’s kunnen gebruiken om geld te beleggen en te onttrekken aan de ogen van enerzijds hun schuldeisers en anderzijds de overheid. We zien toch ook ondertussen in Nederland dat er NFT’s ook voor beslag vatbaar kunnen zijn. Dat net zoals de auto die je gekocht hebt waar beslag op gelegd wordt door je schuldeiser als je je schuldeiser niet betaalt. Dat het niet zo is dat je je spaargeld in een NFT kan stoppen om te zorgen dat niemand er aan kan. We zien verhalen van beslag en dat zal leiden tot openbare verkoop op een gegeven ogenblik ook van NFT’s op initiatief van schuldeisers die proberen hun geld te recupereren. Dus dat moet je weten. Het is geen veilige belegging, het is geen manier om je geld te verstoppen. Je wordt niet noodzakelijk eigenaar op een of andere manier die het in het huidige recht, als eigendom of als eigenaar kan gezien worden. Bovendien stelt zich de vraag naar de verhandelbaarheid in de toekomst. 

Dus wees voorzichtig als je met NFT’s aan de slag gaat. Nieuwe technologie vind ik altijd super. Je moet dat doen,maar wees voorzichtig, denk twee keer na en laat je begeleiden voor je grote bedragen investeert.