Verplichtingen reisorganisatoren-en dienstverleners uitgebreid door nieuwe Pakketreizenrichtlijn
Het aantal consumenten dat online een reis boekt zit al sinds 2012 in stijgende lijn. Daarnaast zijn er de voorbije jaren allerhande nieuwe businessmodellen in de markt gezet die de consument moeten overtuigen om, bijvoorbeeld na het boeken van een vliegtuigticket via een “click-through” ook andere diensten (hotel, huurwagen,…) aan te kopen. De consument is echter niet steeds goed beschermd wanneer hij zelf zijn “pakket” samenstelt of wanneer hij/zij bijkomende diensten aankoopt via een click-through aanbieding aangezien hij in dat geval niet altijd onder de huidige regelgeving van de Belgische reiscontractenwet valt.
Deze trend is ook het Europees Parlement niet ontgaan. Eind vorig jaar werd dan ook een nieuwe Pakketreizenrichtlijn 2015/2302 aangenomen door het Parlement die erop gericht is de consument beter te informeren en beter te beschermen.
In dit artikel beperken we ons tot het oplijsten van de belangrijkste nieuwigheden onder de nieuwe Richtlijn. In volgende blogposts informeren we u dan verder uitgebreid over elk van deze nieuwigheden.
Welke boekingen vallen onder de nieuwe Richtlijn?
Enerzijds gaat het om pakketreizen bestaande uit 2 of meer elementen die door een touroperator worden aangeboden of die de consument zélf online samenstelt. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om het boeken van een voetbalmatch mét overnachting; een trein- of vliegtuigticket met hotel; een huurauto en een hotel,…
Anderzijds vallen ook bepaalde gekoppelde reisarrangementen onder de nieuwe richtlijn, waarbij ten minste twee verschillende soorten reisdiensten die voor dezelfde reis of vakantie worden aangekocht (die geen pakketreis uitmaken) en waarvoor afzonderlijke overeenkomsten worden gesloten met verschillende reisdienstverleners die door een handelaar (online of offline) wordt “gefaciliteerd”.
Het verschil tussen een pakketreis en een gekoppeld reisarrangement is van essentieel belang omdat de reisorganisator van een pakketreis gehouden is tot een resultaatsverbintenis, terwijl de “facilitator” van een gekoppeld reisarrangement enkel een insolventiebescherming moet bieden voor alle bedragen die hij van de reiziger ontvangt.
Welke boekingen vallen niet onder de nieuwe Richtlijn?
Reisarrangementen die incidenteel worden aangeboden of samengesteld door non-profitorganisaties, liefdadigheidsorganisaties, voetbalclubs, scholen die geen directe noch indirecte winst behalen hiermee.
Reizen die korter dan 24uur duren en waarbij er geen overnachting is, dienen te worden uitgesloten.
Zakenreizen zullen niet onder het toepassingsgebied vallen van de Richtlijn indien zij worden georganiseerd op basis van een algemene overeenkomst voor het regelen van zakenreizen. De Richtlijn geldt wél voor zakenreizigers (oa. vrije beroepers, zelfstandigen of andere natuurlijk personen), die geen reisarrangementen o.b.v. een algemene overeenkomst boeken.
Belangrijkste nieuwigheden
- Click-through aanbiedingen
Indien de consument via het doorklikken op een website verschillende reisdiensten combineert die worden aangekocht bij verschillende aanbieders én de informatie van de consument wordt doorgestuurd van de ene aanbieder naar de andere én de beide aankopen vinden maximum 24uur na elkaar plaats, is er sprake van een “click-through” aankoop.
Bijvoorbeeld: De consument boekt online een hotel, op de boekingssite wordt ook reclame gemaakt voor huurwagens. De consument klikt van de hotelboekingspagina door naar de pagina waar hij een huurwagen boekt waarbij zijn gegevens eveneens automatisch worden doorgestuurd én de aankoop van de huurwagen vindt binnen 24uur.
- Standaardformulieren en precontractuele informatie
De Richtlijn voorziet een aantal verplicht te gebruiken standaardformulieren die door aanbieders van pakketreizen en gekoppelde reisarrangementen dienen gebruikt te worden om de consument te informeren over de aard van de aanbiedingen en zijn/haar rechten.
Bijvoorbeeld:
“De combinatie van reisdiensten die u wordt aangeboden, is een pakketreis in de zin van Richtlijn (EU) 2015/2302.
Bijgevolg kunt u aanspraak maken op alle EU-rechten die voor pakketreizen gelden. Onderneming XY/Ondernemingen XY is/zijn ten volle verantwoordelijk voor de goede uitvoering van de volledige pakketreis.
Onderneming XY/Ondernemingen XY beschikt/beschikken ook over de wettelijke verplichte bescherming om u terug te betalen en, indien het vervoer in de pakketreis is inbegrepen, te repatriëren ingeval zij insolvent wordt/worden.
…”
Deze standaardformulieren zijn te vinden in Bijlage 1 van de Richtlijn.
- Basisrechten van de reiziger
De Richtlijn bepaalt de 12 “basisrechten van de reiziger”, deze staan opgelijst in Bijlage 1 van de Richtlijn.
Het gaat onder meer over: het ontvangen van alle essentiële informatie vóór het afsluiten van de overeenkomst; de reiziger heeft het recht om zijn pakketreis over te dragen aan iemand; de prijs van de pakketreis kan maar in beperkte omstandigheden worden verhoogd na het afsluiten van de overeenkomst;…
Wij komen hier in een volgende blogpost uitgebreid op terug.
- Wijzigen van de overeenkomst
De Richtlijn voorziet in een aantal mogelijkheden voor de reiziger én voor de organisator om de overeenkomst te wijzigen ná het afsluiten ervan. In eerste instantie is er voorzien in de mogelijkheid om de overeenkomst over te dragen aan een andere reiziger onder bepaalde omstandigheden.
Daarnaast is er ook de mogelijkheid voor de organisator om de prijs van de pakketreis te verhogen in bepaalde omstandigheden. Maar indien de verhoging meer is dan 8% dan kan de reiziger kosteloos annuleren.
In geval van wijzigingen aan de pakketreis die betrekking hebben op het voornaamste kenmerk van het contract, dient de reiziger ook geïnformeerd te worden door de reisorganisator.
- Beëindigen van de overeenkomst
De Richtlijn voorziet zowel voor de consument als voor de reisorganisator een aantal mogelijkheden om de overeenkomst te beëindigen. De reiziger kan steeds annuleren mits betaling van een “passende en gerechtvaardigde” beëindigingsvergoeding. Enkel in geval van “onvermijdbare en buitengewone omstandigheden” kan de reiziger kosteloos annuleren. Bijvoorbeeld: oorlog, terrorisme, uitbraak van een ernstige ziekte op de reisbestemming, natuurrampen,…
De reisorganisator kan ook de overeenkomst beëindigen wanneer er bijvoorbeeld niet voldoende deelnemers hebben ingeschreven voor de reis. In dat geval moet de organisator het volledige bedrag zonder kosten terugbetalen aan de reiziger.
Wat betreft het herroepingsrecht van de consument, voorziet de Richtlijn in de mogelijkheid voor lidstaten om dit in te voeren, maar is er geenszins een verplichting om dit te doen. Het is dus afwachten wat de wetgever zal beslissen op dit punt.
- Aansprakelijkheid
Indien de reiziger zich op zijn bestemming bevindt en er doen zich onvermijdbare en buitengewone omstandigheden voor waardoor deze niet kan terugkeren naar huis, zijn de kosten van de nodige accommodatie voor ten hoogste 3 nachten, voor rekening van de reisorganisator.
In geval van niet-conformiteit van de pakketreis, zijn er een aantal verplichtingen voor de reisorganisator om dit te verhelpen en alternatieve arrangementen te verstrekken.
- Financiële zekerheid en administratieve samenwerking
De Richtlijn voorziet het principe van de doeltreffendheid en wederzijdse erkenning van bescherming bij insolventie. Deze zekerheidsstelling geldt ook voor reisorganisatoren die vanuit buiten de EU opereren en zich richten op een lidstaat.
Deze zekerheidsstelling dient alle door de reiziger betaalde bedragen te dekken.
In geval van een gekoppeld reisarrangement is er een zeer beperkte insolventieregeling die impliceert dat de “facilitator” van het arrangement zekerheid moet stellen voor de terugbetaling van alle bedragen die zij ontvangen van de reizigers.
Tot slot voorziet de Richtlijn ook in een administratieve samenwerking tussen de lidstaten door de aanduiding en communicatie van een contactpunt in elke lidstaat, teneinde het toezicht op de reisorganisatoren te vergemakkelijken.
Deze nieuwe Richtlijn moet uiterlijk op 1 juli 2018 omgezet zijn in nationaal recht. Momenteel werkt de administratie van de FOD Economie aan een voorstel tot omzetting. Vermoedelijk zal begin volgend jaar een eerste tekst beschikbaar zijn voor consultatie. Sirius Legal informeert u uiteraard verder.
Meer informatie over de pakketreizenrichtlijn of over reiscontracten in het algemeen?
Bel of mail gerust met Bart Van den Brande op bart@siriuslegal.be of +32 492 249 516 of boek hier meteen een vrijblijvend online kennismakingsgesprek in met Bart via Google Meet of Zoom.