Dat de Belgische online handel langzaamaan volwassen wordt is duidelijk. Jaar na jaar stijgt het aantal internetgebruikers die producten aankopen bij een webwinkel. Het klassieke lijstje van populaire aankopen – zoals kledij, schoenen en hotels – ligt voor de hand. Maar steeds meer mensen kopen nu ook hun voeding bij een webshop. Voeding is de populairste recurrente aankoop. Wie online boodschappen doet, doet dat dus steeds vaker.
Voor webshops die online voedingsproducten aanbieden, nadert er een wijziging in de wetgeving. De bestaande Richtlijnen betreffende de algemene etikettering van voorverpakte voedingsmiddelen (Richtlijn 2000/13) en de voedingswaarde-etikettering van levensmiddelen (Richtlijn 90/496) werden herzien en samengevoegd in één nieuwe Verordening 1169/2011. Deze Verordening is van toepassing vanaf 13 december 2014.
De belangrijkste wijziging betreft de verplichte voedselinformatie, waaronder ook de allergeneninformatie, die vanaf nu beschikbaar moet zijn vóór aankoop. Hoog tijd dus voor de webshops om te starten met het online plaatsen van de productinformatie.
Verplichte informatie
Maar wat zijn nu precies de regels? Welke voedselinformatie moet gegeven worden en door wie?
In het algemeen is de producent/verdeler volgens de Verordening verantwoordelijk voor het verstrekken van correcte informatie over de verkochte levensmiddelen (voor de specifieke situatie van webshops leest u meer verderop in dit artikel). De volgende vermeldingen zijn verplicht en dienen aangebracht te worden in een taal die de consument gemakkelijk kan begrijpen en indien nodige in meerdere talen. De verplichte voedselinformatie omvat minstens:
- de benaming
- de lijst van ingrediënten
- de ingrediënten die allergieën of intolerantie veroorzaken (aardnoten, melk, mosterd, vis, gluten bevattende granen enz.)
- de hoeveelheid van bepaalde ingrediënten of categorieën ingrediënten
- de nettohoeveelheid levensmiddelen
- de datum van minimale houdbaarheid of de uiterste consumptiedatum
- de bijzonder bewaarvoorschriften en/of gebruiksvoorwaarden
- de naam of de handelsnaam en het adres van de exploitant of de invoerder
- het land van oorsprong of de plaats van herkomst voor bepaalde soorten vlees, melk of indien het weglaten daarvan de consument zou kunnen misleiden
- een gebruiksaanwijzing, indien gebrek hieraan een juist gebruik van de levensmiddelen zou bemoeilijken
- het effectieve alcoholvolumegehalte voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 %
- een voedingswaardevermelding.
Als de levensmiddelen voorverpakt zijn, moet de verplichte informatie op de voorverpakking vermeld staan of op een etiket dat aan de voorverpakking wordt bevestigd.
Als de levensmiddelen niet voorverpakt zijn moet de informatie worden doorgegeven aan de exploitant die deze levensmiddelen in ontvangst neemt zodat deze laatste deze informatie, indien nodig, kan verstrekken aan de eindverbruiker.
“Een taal die voor de consument begrijpelijk is” betekent overigens ons inziens niet (langer) noodzakelijkerwijze dat de officiële landstaal of landstalen gebruikt moeten worden. Het lijkt ons niet onmogelijk dat een rechtbank zou oordelen dat Frans of Engels in Vlaanderen beschouwd moeten worden als een taal die voor de consument begrijpelijk is, wat vanzelfsprekend niet wegneemt dat het vanuit commercieel oogpunt wellicht verstandig is om zeker altijd de lokale taal te gebruiken..
Online verkoop?
Wat betekent deze regelgeving nu precies voor webwinkels die levensmiddelen verkopen?
Ook hier maken we een onderscheid tussen voorverpakte levensmiddelen en niet voorverpakte levensmiddelen.
Bij voorverpakte levensmiddelen moet de verkoper vóór de koop gesloten wordt alle verplichte voedselinformatie over het product beschikbaar te stellen, met uitzondering van de datum van minimale houdbaarheid of de uiterste consumptiedatum. De verplichte voedselinformatie moet bij verkoop op afstand dus raadpleegbaar zijn op de website of via andere passende, duidelijk aangegeven middelen worden verstrekt zonder bijkomende kosten voor de eindverbruiker. Bij de levering van het product is de handelaar verplicht om alle verplichte vermeldingen beschikbaar te stellen, inclusief de datum van minimale houdbaarheid of de uiterste consumptiedatum.
Met betrekking tot niet voorverpakte levensmiddelen is verkoper enkel verplicht om informatie over allergenen te verstrekken.
Het is in elk geval de webwinkel zelf die ten aanzien van de consument de verantwoordelijkheid draagt om correcte productinformatie online te plaatsen. De webwinkelier is aansprakelijk voor de eventuele schade voortkomend uit onvolledige, onbetrouwbare en/of foutieve productinformatie op zijn webshop.
Databank
In de praktijk zal voor de online verkoop van voeding de productinformatie van alle levensmiddelen in een database verzameld worden. De webwinkelier kan dus voor elk product dat hij online verkoopt de nodige productinformatie uit deze databank halen en via zijn webwinkel aan de consument beschikbaar stellen.
De achterliggende idee is dat de productinformatie digitaal beschikbaar moet zijn bij het online kopen van voeding. Consumenten zijn altijd en overal online en willen beschikken over betrouwbare en up-to-date informatie over de producten die ze kopen. Daarom zorgt de sector ervoor dat de online etiketinformatie rechtstreeks ingevoerd wordt in de databank door de voedingsproducent of -fabrikant. Dit moet de betrouwbaarheid van de productinformatie garanderen.
Een en ander wordt voor de online handelaar overigens aanzienlijk vereenvoudigd door toepassingen als Trustbox van het bedrijf GS1, die een online database van etiketteringsgegevens voor voedingsproducten aanleggen, waaruit online verkopers data kunnen ophalen voor hun webshop.
Timing
Vanaf 13 december 2014 gaat de nieuwe verordening van kracht. Pas dan weten we of het nieuwe systeem zal werken en er correcte en betrouwbare productinformatie ter beschikking wordt gesteld door de online verkopers van voeding.
Vragen over online handel en e-commerce?
Bel of mail gerust met Bart Van den Brande op bart@siriuslegal.be of +32 492 249 516 of boek hier meteen een vrijblijvend online kennismakingsgesprek in met Bart via Google Meet of Zoom.