Samenwerking met een zelfstandige? Welke rechtsregels zijn van toepassing?

Een contract opstellen bij een professionele samenwerking is steeds een goed idee. Goede afspraken maakt immers goede vrienden en in geval van een vertroebelde relatie kunnen partijen op een geschreven akkoord terugvallen. De wet regelt de verhouding tussen vele contractspartners zoals werknemers, handelsvertegenwoordigers, handelsagenten en dies meer. Maar welke regels zijn van toepassing op de relatie tussen een zelfstandige en de onderneming die beroep doet op diens diensten?

Als zelfstandige / consultant (IT, coaching, software development, aanneming…) (in eigen naam of als bvba) word je bij het begin van een samenwerking steevast een contract voorgelegd. Niet alles is even duidelijk maar de druk om te tekenen is groot. Hoe weet u wat gangbaar is en wat niet? Andersom biedt u als onderneming uw toekomstige consultants een contract aan met de betrachting alle aspecten van de samenwerking te regelen.

 

Regelgeving?

Als uitgangspunt in de Belgische wetgeving geldt het principe van de contractsvrijheid van art. 1134 Burgerlijk Wetboek. Partijen mogen overeenkomen wat zij willen, voor zover dit niet indruist tegen de dwingende wetgeving, de openbare orde & de goede zeden en de rechtspraak die zich op een aantal punten heeft ontwikkeld. M.a.w. de keuzevrijheid wat in het contract komt te staan is zeer groot.

Samenwerkingen tussen een onderneming enerzijds en een zelfstandige anderzijds worden zelden geregeld door een wet wat inhoudt dat partijen zelf de spelregels van hun samenwerking mogen uitschrijven. Dat de openbare orde en de goede zeden niet mogen worden geschonden staat in art. 6 van het Burgerlijk Wetboek en is ook logisch. Een bepaling in een overeenkomst die tegen het algemeen belang of geldende moreel ingaat, zal nietig zijn.

De rechtspraak heeft het gebrek aan wettellijk keurslijf gecompenseerd door op een aantal punten ongelijkheden weg te werken (opzegtermijn, niet-concurrentiebeding,…).

Beide partijen hebben belang bij een optimale samenwerking en kiezen daarom dan ook voor een evenwichtig contract. Want eens getekend, is er geen weg terug. Overeenkomsten hebben kracht van wet en binden de partijen, tenzij beide akkoord gaan er van af te zien (art. 1134 B.W.).

 

Inhoud van het contract

De inhoud van het contract hangt af van de specifieke aard van de samenwerking. Bedoeling is de samenwerking zo volledig mogelijk te regelen. Belangrijke onderdelen die best worden opgenomen zijn:

–          De partijen (wie, vennootschapsvorm, adres,…)

–          Beschrijving van  het voorwerp (waarover gaat het, welke prestaties,…)

–          De duurtijd van de samenwerking (onbepaalde of bepaalde duur)

–          Opzeggingsmogelijkheden  (de termijn, de wijze waarop)

–          De vergoeding voor de geleverde prestaties (uurtarief, per project, kosten,…)

–          Vertrouwelijkheid (bedrijfsgeheimen,…)

–          Niet-concurrentie / afwerving (verbod elders concurrentie te voeren,…)

–          Aansprakelijheid (wat als er schade wordt veroorzaakt?)

–          Intellectuele eigendomsrechten (wie is eigenaar van het gecrëerd werk,..)

–          Praktische afspraken (uitvoering, werktijden,openingsuren, administratie,…)

Elk van deze onderdelen heeft zijn eigen kenmerken en een correcte verwoording heeft zijn belang, zeker bij het bepalen van bv. het verbod op concurrentie tijdens en na de samenwerking en de eventuele overdracht of behoud van intellectuele eigendomsrechten. Clausules die de band uitspringen  (meestal omdat ze tegen gevestigde rechtspraak ingaan) kunnen voor niet geschreven worden gehouden / nietig verklaard, dan wel gemilderd worden in hun uitwerking. Zoals steeds zal dit per situatie dienen te worden bekeken.

Partijen dienen er over te waken dat de zelfstandige zeker als zelfstandige optreedt. Indien er sprake is van een schijnzelfstandigheid omdat er toch onder gezag wordt gewerkt, dan kan de RSZ de onderlinge verhouding alsnog beschouwen als de relatie tussen een werkgever en een  werknemer, met alle gevolgen van dien (betalen werknemers-en werkgeversbijdragen, toepassing arbeidsovereenkomstenwet,.. )

 

 Opstellen van het contract

 Er circuleren tal van contracten van allerlei niveau op het internet. Het belang van een goede overeenkomst is cruciaal omdat een goede overeenkomst problemen – lees: lastige, dure, tijdrovende discussies of rechtszaken -naderhand vermijdt.  Overeenkomsten die voor de ene sector gelden, kunnen niet zomaar gebruikt worden voor een andere sector. Het verschil zit hem soms in de details maar het zijn de details die partijen de das kunnen omdoen.

Sirius Legal helpt u bij het opstellen, nakijken en verbeteren van contracten zowel voor de opdrachtgever als voor de opdrachtnemer, zodat u met juridische zekerheid een samenwerking kan aangaan.