Sinterklaas staat voor de deur en dat is typisch ook de start van de eindejaarsinkopen voor Kerstmis en Nieuwjaar. Black Friday is nog maar net afgelopen, toch leerden we al dat er een pak minder enthousiasme was bij zowel shoppers als winkels. De kortingen zijn lager en sinds de coronacrisis, en nu ook energiecrisis, kopen we met zijn allen prijsbewust en besparen we waar we kunnen.
We schatten in dat winkels dit eindejaar extra creatief uit de hoek zullen komen met het afficheren van kortingen en prijsverminderingen. Daarbij durven ze wel eens de regels uit het oog te verliezen. Reden te meer om je als ondernemer én als consument even te herinneren aan de nieuwste regels rond het aankondigen van prijsverminderingen, want die zijn niet zo evident.
Nieuwe regels voor de referentieprijs
Sinds 28 mei 2022 gelden nieuwe regels voor wie in zijn of haar winkel, of online kortingen wil aanduiden. Die nieuwe regels komen, zoals zo vaak, vanuit Europa. Deze keer gaat het om Richtlijn 98/6/EG, ook wel de “Omnibusrichtlijn” of “Richtlijn prijsaanduiding” genoemd.
De belangrijkste nieuwigheid is dat je vanaf nu telkens als je kortingen, uitverkopen of prijsverlagingen wil afficheren, verplicht bent om expliciet de “referentieprijs” te vermelden. Die referentieprijs is de “oude” prijs van je producten op basis waarvan je een korting berekende. Het is in principe de laagste prijs die de voorbije dagen in je winkel of op je website gehanteerd werd voor datzelfde product.
De nieuwe regels moeten ervoor zorgen dat handelaars niet meer goochelen met prijzen en valse prijsverminderingen, zoals bijvoorbeeld het verhogen van de prijs gedurende een korte periode om deze vervolgens te verlagen en dit voor te stellen als een (grote) prijsvermindering die de consument misleidt.
Wanneer gelden die nieuwe regels?
De nieuwe regeling is van toepassing op alle aankondigingen of afficheringen van een prijsvermindering. Enkele voorbeelden:
- een percentage (%), bijv. “20% korting”
- een specifiek bedrag, bijv. “EUR 10 korting”
- een nieuwe (lagere) prijs aangeven met vermelding van de eerder gehanteerde (hogere) prijs. De vorige prijs kan in doorgestreepte vorm worden weergegeven. Bijvoorbeeld “nu 50 EUR, vroeger 100 EUR” of “50 EUR/100 EUR“
- de huidige prijs presenteren als een “startprijs” of vergelijkbare prijs en een hogere prijs aangeven als de toekomstige prijs. Bijvoorbeeld “nu 100€, vanaf 1 januari 120€”
- een promotietechniek zoals “koop vandaag zonder btw te betalen”, waarmee wordt aangegeven dat de prijsverlaging gelijk is aan de waarde van de btw.
Prijsschommelingen en prijsdalingen die je niet communiceert als een “korting” vallen dus buiten de nieuwe regels. Permanente klantenkortingen of abonnementskortingen bijvoorbeeld, vallen buiten de regelgeving en daarvoor moet je dus geen referentieprijs meedelen.
De “vorige” prijs / referentieprijs
De referentieprijs is de laagste prijs die je in hetzelfde verkooppunt hebt toegepast voor het betreffende product in de 30 dagen voorafgaand aan de kortings-/actieperiode. Worden de producten nog geen 30 dagen te koop aangeboden, dan wordt deze termijn 7 dagen.
Om deze “laagste prijs” te bepalen, moet je rekening houden met alle eerdere “gereduceerde” prijzen die het gevolg zijn van promoties tijdens deze periode. Heb je dus in deze periode van 30 dagen al één of enkele dagen een korting toegepast, dan zal deze verlaagde prijs de referentieprijs worden.
Als je producten verkoopt aan verschillende prijzen in verschillende verkooppunten (bijvoorbeeld verschillende prijs online/offline), moet je bij kortingen voor elk verkooppunt de referentieprijs melden die in dat verkooppunt gold in de voorbije dertig dagen (en dus niet bijvoorbeeld een gemiddelde prijs over al je winkels heen).
Uitzonderingen op de regel
Langdurige promoties (van meer dan 30 dagen)
De “referentieprijs” is de laagste prijs gedurende de laatste 30 dagen. Dit betekent niet dat je geen korting meer kan geven die langer dan 30 dagen duurt. Maak je dus geen zorgen. Een promotie mag gerust nog langer duren dan 30 dagen. Als de korting gedurende die langere periode dezelfde blijft, mag je ook heel die periode door de “oude” verkoopprijs van vóór de korting als referentieprijs blijven vermelden.
Stel je wil gedurende de hele zomervakantie een rekenmachine aan 25% korting verkopen, van 100 euro naar 75 euro. Je bepaalt dan op 1 juli 2023 de referentieprijs, zijnde de laagste prijs die je gedurende juni 2023 hanteerde voor het rekenmachine. Je mag deze referentieprijs blijven vermelden tot 31 augustus 2023 (of langer), zolang de korting 25% is gebleven. Je moet vanaf 1 augustus 2023 dus niet als referentieprijs plots 75 euro aangeven.
Let op: een korting moet nog steeds de uitzondering blijven op de normale verkoopprijs. Je mag kortingen dus niet voor een ellenlange periode aanbieden. In dat geval is het namelijk geen korting meer maar gewoon een nieuwe (lagere) prijs. Dit als een ‘korting’ afficheren wordt dan mogelijks als consumentenmisleiding beschouwd.
Promoties met toenemende kortingen
De vork zit echter anders aan de steel voor kortingen die geleidelijk worden verhoogd gedurende de promotie (progressieve kortingen). Hier zijn de voorwaarden iets strenger.
Je mag tijdens een promotie met toenemende kortingen enkel de initiële referentieprijs blijven weergeven alsindien:
- het gaat over één enkele promotiecampagne
- de ononderbroken periode niet langer duurt dan dertig dagen
- én er een geleidelijke toename is van de korting.
In dit geval hoef je de referentieprijs niet telkens aan te passen bij elke toename van de korting. Je kan gewoon de initiële referentieprijs behouden, zoals bepaald voor de toepassing van de eerste prijsverlaging (aan het begin van de promotie).
De situatie is anders in het geval van opeenvolgende verkoopcampagnes gedurende een periode van dertig dagen (bv. bij promoties zoals “elke zondag in december 20% korting” of tijdens opeenvolgende “Singles Day”, “Black Friday”, “Cyber Monday”). Dit is namelijk geen ononderbroken campagne. Hierbij is dus telkens een nieuwe referentieprijs vereist en die referentieprijs is de “laagste prijs tijdens de laatste 30 dagen”. Dat betekent dat je je Black Friday kortingprijs, zal moeten hanteren als “referentieprijs” voor alle volgende promoties die je aankondigt tot en met 23 december.
Om verwarring bij consumenten te vermijden, staat de wet in die gevallen wel toe dat je de initiële prijs als “bijkomende” referentieprijs vermeldt.
Voorbeeld: De standaard verkoopprijs van een product is 120 EUR. Je hebt een Black Friday korting gegeven waardoor de prijs 100 EUR bedroeg. Begin december wil je een nieuwe promotie aankondigen, nl. een verkoopprijs van 80 EUR. Je kan dan het volgende aangeven:
“20% korting van [startdatum] tot [einddatum]: 80 EUR.
Referentieprijs gedurende laatste 30 dagen: 100 EUR
Standaard aanbevolen prijs: 120 EUR”
De vraag is maar of je dat op een ticket krijgt natuurlijk …
Je kan dus meerdere referentieprijzen tonen, op voorwaarde dat deze bijkomende referentieprijzen:
- duidelijk worden toegelicht
- geen verwarring creëren
- én de aandacht van de consument niet afleiden van de indicatie van de referentieprijs
Enkele toepassingen
VOORBEELD 1
Dit mag niet. Het gaat om progressieve kortingen, die verspreid zijn over een periode langer dan 30 dagen. De actie start op 1/7/2022 en kan duren tot 30/7/2022 met als referentieprijs 100 EUR. Vanaf 31/7/2022 moet de verkoper dus 60 EUR als referentieprijs gebruiken.
VOORBEELD 2
Het is correct om bij de promotie van 1/09/2022 opnieuw 100 euro aan te geven als referentieprijs. Sinds 25/07/2022 (en dus langer dan 30 dagen voorafgaand aan 01/09/2022) verkocht je het product terug aan 100 euro zonder enige korting.
VOORBEELD 3
De weergave van de referentieprijs is fout. Dit zijn progressieve kortingen, verspreid over een periode langer dan 30 dagen. De prijsvermindering naar 60 EUR gebeurt pas na 60 dagen. Tot 31/08/2022 kan je de referentieprijs van 100 euro blijven gebruiken, op voorwaarde dat de verlaagde prijs van 80 euro kadert in éénzelfde actie. Voor de actie van 01/09/22 moet je als referentieprijs 80 euro aangeven.
VOORBEELD 4
Bij een promotie langer dan 30 dagen, mag je dezelfde referentieprijs weergeven zolang de korting hetzelfde blijft. De korting blijft 20%, dus je kan perfect de referentieprijs op 100 EUR laten staan. De actie moet echter eenmalig zijn en je mag geen overdreven lange promoties aanbieden. Als je het product verkoopt aan 100 euro gedurende 6 maanden en voor 80 euro voor de overige 6 maanden, kan dit als misleidend beschouwd worden. Promoties moeten een uitzondering op de regel blijven.
Vragen over de juiste prijsvermeldingen?
De nieuwe regelgeving is wat complex, maar consumentenbescherming en transparantie zijn nu eenmaal belangrijke aandachtspunten voor de FOD Economie de naleving van deze wetgeving namelijk zeer kort opvolgt door middel van online en offline controles. Het is de moeite dus zeker waard om de nieuwe regels onder de knie te krijgen.
Mocht er iets onduidelijk zijn of twijfel je nog of je de regels correct toepast, contacteer ons gerust via info@siriuslegal.be